Szukana fraza:Tomasz Nałęcz
-
Historia
Cincinnatus z Wierzchosławic, czyli Wincenty Witos. I chłop, i premier RP
Awans z pucybuta na milionera blednie przy błyskotliwej karierze, jaką zrobił Wincenty Witos, jeden z kilku ojców założycieli II Rzeczpospolitej, patron 2024 r.
27.12.2023Polityka 1/2.2024 (3446) z dnia 27.12.2023; Historia; s. 102Oryginalny tytuł tekstu: „Cincinnatus z Wierzchosławic” -
Historia
Jak zmienić demokrację w system autorytarny, przekonaliśmy się już w II RP
Jak można zmienić demokrację w system autorytarny, przekonaliśmy się już w II RP. Politycy, którzy przejęli rządy pod hasłem uzdrowienia państwa, sami stali się bohaterami afer.
27.06.2023Polityka 26.2023 (3419) z dnia 20.06.2023; Historia; s. 81Oryginalny tytuł tekstu: „Scenariusz autokratów” -
Historia
Wojciech Korfanty. Najgroźniejszy rywal Piłsudskiego, niedoszły premier
Wojciech Korfanty, którego Sejm w 150. rocznicę urodzin ogłosił patronem roku 2023, był w II RP najważniejszym człowiekiem na Górnym Śląsku. Jako przeciwnik sanacji skończył w więzieniu.
. Korfanty, wspierany przez wszystkie siły polityczne, wykonał gigantyczną pracę mającą na celu wygranie plebiscytu. Wynik z 20 marca 1921 r. nie był jednak zadowalający. Z 1 200 000 głosujących Polskę wybrało 40 proc., a Niemcy 60 proc. Nadzorująca plebiscyt Komisja Sojusznicza nie zdołała się
08.01.2023Polityka 1/2.2023 (3396) z dnia 27.12.2022; Historia; s. 106Oryginalny tytuł tekstu: „Najgroźniejszy rywal Piłsudskiego” -
Historia
Herosi i marionetki. Polscy prezydenci: od Narutowicza do Andrzeja Dudy
Według zapisów z 1921 r. urząd prezydenta miał skromne kompetencje. Nie brał udziału w rządzeniu krajem, tylko czuwał nad przestrzeganiem konstytucji i jako arbiter dbał o nadrzędny interes państwa. Jak to się zmieniało przez sto lat?
24.12.2022Polityka 52.2022 (3395) z dnia 19.12.2022; Historia; s. 88Oryginalny tytuł tekstu: „Herosi i marionetki” -
Pomocnik Historyczny
Od republiki do sejmokracji
Odrodzona Rzeczpospolita jako republika parlamentarna.
zbyt wielkie różnice programowe między rywalami, wzmacniane ambicjami personalnymi. Piłsudski skupił więc władzę w swoim ręku. 22 listopada 1918 r. wydał dekret rangi konstytucyjnej, normujący funkcjonowanie głównych organów państwa. Art. 1 głosił: „Obejmuję, jako Tymczasowy Naczelnik
19.12.2022Pomocnik Historyczny „Dwie dekady II RP” z dnia 18.12.2022; s. 34Oryginalny tytuł tekstu: „Rozproszkowana demokracja” -
Historia
Rok 1921: powrót normalności
Czym żyli Polacy w 1921 r.
plebiscytu zawiódł oczekiwania Polaków. Za przynależnością do II RP opowiedziała się mniejszość – niecałe 500 tys. z ponad 1 200 tys. głosujących. Ponieważ mocarstwa przygotowały niekorzystny dla Polaków podział spornego terytorium, za zgodą Warszawy, w nocy z 2 na 3 maja 1921 r., wybuchło
12.01.2021Polityka 3.2021 (3295) z dnia 12.01.2021; Historia; s. 58Oryginalny tytuł tekstu: „Nareszcie normalnie” -
Historia
Cud nad Wisłą: fakty i mity
Wojna polsko-bolszewicka 1920 r.: fakty i mity.
11.08.2020Polityka 33.2020 (3274) z dnia 11.08.2020; Temat tygodnia; s. 10Oryginalny tytuł tekstu: „Jak zatrzymaliśmy rewolucję” -
Historia
„Piłsudski” i „Legiony”: dwa oblicza polityki historycznej
Po co współczesne polskie kino sięga po historię i jak ją wykorzystuje.
01.10.2019Polityka 40.2019 (3230) z dnia 01.10.2019; Historia; s. 63 -
Historia
Prezydent Wojciechowski i premier Grabski – życiorysy równoległe
Dobrą okazją do przypomnienia ludzi i dokonań, z których II Rzeczpospolita naprawdę może być dumna, jest ogłoszenie Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, prawnuczki prezydenta Wojciechowskiego i premiera Grabskiego, kandydatką Koalicji Obywatelskiej na premiera.
14.09.2019Polityka 37.2019 (3227) z dnia 10.09.2019; Historia; s. 53Oryginalny tytuł tekstu: „Ojcowie i pradziadkowie” -
Historia
1989: rewolucja czerwcowa
Rok 1989 był jednym z tych momentów w dziejach, kiedy to w Polsce decydował się los Europy.
04.06.2019Polityka 22.2019 (3212) z dnia 28.05.2019; Historia; s. 56Oryginalny tytuł tekstu: „Rewolucja czerwcowa” -
Historia
1989: historyczny zwrot
Rok 1989 przyniósł dziejową zmianę – na skalę porównywalną z rokiem 1918.
opozycji. Miał tego dokonać powołany 27 września 1988 r. na premiera Mieczysław Rakowski, w PZPR uchodzący za liberała. Jego rząd, nie zważając na ideologiczne dogmaty, rozpoczął wprowadzanie gospodarki rynkowej i liberalizowanie systemu. Prężąc muskuły, 1 listopada postawił w stan likwidacji kolebkę
01.01.2019Polityka 1.2019 (3192) z dnia 01.01.2019; Historia; s. 67Oryginalny tytuł tekstu: „Czas przełomu” -
Pomocnik Historyczny
Wywalczyć niepodległość w boju
Politycznym wizjom odzyskania niepodległości towarzyszyły różnorodne koncepcje militarne. Najważniejsze wiązały się z osobą Józefa Piłsudskiego.
. – Wszystko to poczniemy dla was, lecz bez was. Na nas zwali się ciężar walki. Czego nie dokaże nasz głos, dokaże siła”. To przekonanie zostało boleśnie zweryfikowane w sierpniu 1914 r. Tomasz Nałęcz *** My, Pierwsza Brygada Legiony to żołnierska nuta,/Legiony to ofiarny stos,/Legiony to
28.08.2018Pomocnik Historyczny „Niepodległość 1918” z dnia 27.08.2018; s. 38Oryginalny tytuł tekstu: „Przygotowania powstańcze” -
Pomocnik Historyczny
Ojcowie polskiej niepodległości
Kto, oprócz Romana Dmowskiego i Józefa Piłsudskiego, najbardziej zasłużył się w dziele odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. (w porządku alfabetycznym)?
28.08.2018Pomocnik Historyczny „Niepodległość 1918” z dnia 27.08.2018; s. 31Oryginalny tytuł tekstu: „Sześciu wspaniałych” -
Pomocnik Historyczny
Dmowski i Piłsudski: dwie drogi do niepodległości
To był efekt zbiorowego wysiłku milionów Polaków. Ale największe zasługi położyli Józef Piłsudski (1867–1935) i Roman Dmowski (1864–1939), dwaj wielcy antagoniści z pokolenia niepokornych, którzy umieli się porozumieć w najważniejszym dla sprawy momencie.
28.08.2018Pomocnik Historyczny „Niepodległość 1918” z dnia 27.08.2018; s. 24Oryginalny tytuł tekstu: „Konie pociągowe niepodległości” -
Kraj
Andrzej Duda po przejściach
Prezydent Andrzej Duda lubi obsadzać się w roli sukcesora prezydentury Lecha Kaczyńskiego. Po trzech latach na urzędzie widać, jak niewiele ma to wspólnego z rzeczywistością.
bliźniaczym duumwiracie dzierżył Jarosław. Tak było przez całe ich życie. Od najwcześniejszych lat Lech podążał krok za Jarosławem. Prezydentura niczego w tym nie zmieniła. Kiedy w 2008 r. Lech otrzymał od olimpijczyków koszulkę w barwach narodowych z numerem 1 i nazwiskiem Kaczyński, ucieszył się i
31.07.2018Polityka 31.2018 (3171) z dnia 31.07.2018; Polityka; s. 18Oryginalny tytuł tekstu: „Cień prezydenta” -
Pomocnik Historyczny
2. Roman Dmowski i Józef Piłsudski – który z nich zasłużył się bardziej dla polskiej niepodległości?
10.07.2018Pomocnik Historyczny „100 pytań na 100 lat” z dnia 09.07.2018; s. 8 -
Pomocnik Historyczny
1. Czy niepodległość w 1918 r. Polacy wywalczyli sami, czy zawdzięczają ją pomocy państw zachodnich?
10.07.2018Pomocnik Historyczny „100 pytań na 100 lat” z dnia 09.07.2018; s. 7 -
Pomocnik Historyczny
12. Czy sanacja uzdrowiła kraj?
10.07.2018Pomocnik Historyczny „100 pytań na 100 lat” z dnia 09.07.2018; s. 18 -
Pomocnik Historyczny
14. Czy Bereza Kartuska była polskim obozem koncentracyjnym?
10.07.2018Pomocnik Historyczny „100 pytań na 100 lat” z dnia 09.07.2018; s. 20 -
Pomocnik Historyczny
9. Czy endecja odpowiada za zabójstwo prezydenta Gabriela Narutowicza?
10.07.2018Pomocnik Historyczny „100 pytań na 100 lat” z dnia 09.07.2018; s. 15 -
Pomocnik Historyczny
87. Czy swoją postawą w latach 1989–90 Wojciech Jaruzelski odkupił swoje komunistyczne winy?
10.07.2018Pomocnik Historyczny „100 pytań na 100 lat” z dnia 09.07.2018; s. 93 -
Pomocnik Historyczny
89. Który z prezydentów III Rzeczpospolitej pełnił swój urząd najlepiej?
10.07.2018Pomocnik Historyczny „100 pytań na 100 lat” z dnia 09.07.2018; s. 95 -
Fragmenty książek
Fragment książki „Strażnicy Rzeczypospolitej. Prezydenci Polski w latach 1989–2017”
Wybory prezydenckie i działania kolejnych osób sprawujących ten urząd zawsze budziły wielkie emocje, udzielające się też ludziom piszącym na ten temat.
wydarzeń. Odcisnęło się to na moich przekonaniach, nawet – kiedy świadom tego subiektywizmu – starałem się go krępować rygorami warsztatu naukowego historyka i politologa. Na ile mi się to udało, rozsądzi już Czytelnik. *** Tomasz Nałęcz, Strażnicy Rzeczypospolitej. Prezydenci Polski w latach 1989–2017, Wydawnictwo POLITYKA, Warszawa 2017, s. 416. Książka dostępna w księgarniach i w sklepie internetowym POLITYKI.
07.11.2017 -
Pomocnik Historyczny
Dmowski i Piłsudski umieli się porozumieć w kluczowej chwili
Obydwaj politycy, a jeszcze bardziej ich zwolennicy, nie szczędzili sobie najostrzejszej krytyki, zarzucając nawzajem brak odpowiedzialności i wręcz staczanie się na drogę zdrady narodowej
11.11.2016Pomocnik Historyczny „Józef Piłsudski” z dnia 13.04.2015; s. 82Oryginalny tytuł tekstu: „„Mieć na widoku interesy całego narodu”” -
Historia
Przyczyny i skutki zamachu majowego
W 2016 r. minie dziewięćdziesiąta rocznica zamachu majowego. Obalenie legalnego porządku Rzeczpospolitej i stopniowe osuwanie się w rządy dyktatorskie to najbardziej kontrowersyjny, ostatni rozdział w biografii Józefa Piłsudskiego, największego polskiego męża stanu w minionym stuleciu. Dziś szczególnie dający do myślenia.
odpowiednią ich obsadę. Sam nie przyjął godności prezydenta, na którą został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe 31 maja 1926 r. Wskazał prof. Ignacego Mościckiego, którego posłowie i senatorowie posłusznie zaaprobowali już 1 czerwca. Jeden z posłów PPS wypisał na karcie do głosowania nazwisko Zuli
27.12.2015Polityka 1/2.2016 (3041) z dnia 27.12.2015; Historia; s. 98Oryginalny tytuł tekstu: „Drogi do dyktatury” -
Historia
Kaczyński jak Dmowski?
Od czasów ojca tego gatunku literackiego, Plutarcha, żywoty równoległe cieszą się niezmienną popularnością. Zestawienie dokonań dwóch polityków plastyczniej ukazuje ich zalety i wady, lepiej przedstawia czasy, w których żyli. Partyjni propagandziści natomiast sięgają po tę formę, by dowartościować swego lidera.
przypominają Piłsudskiego. Ta historyczna zabawa w biograficzne porównania podsuwa taki oto wniosek: pod piłsudczykowskimi hasłami sanacji państwa Jarosław Kaczyński reanimuje stare endeckie schematy. To ciekawe, jak różne życiowe ścieżki mogą zaprowadzić w to samo miejsce. Tomasz
03.02.2015Polityka 6.2015 (2995) z dnia 03.02.2015; Historia; s. 59Oryginalny tytuł tekstu: „Dmoczyński, czyli żywoty równoległe Jarosława Kaczyńskiego i Romana Dmowskiego” -
Kraj
Andrzej Garlicki. Wspomnienie
Zmarł Andrzej Garlicki, znakomity historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, redaktor POLITYKI.
16.04.2013Polityka 16.2013 (2904) z dnia 16.04.2013; Pożegnanie; s. 105Oryginalny tytuł tekstu: „Andrzej Garlicki” -
Klasyki Polityki
Jak zwaśnieni politycy doprowadzili do niepodległości
Wydarzenia w Europie towarzyszące odrodzeniu państwa polskiego w listopadzie 1918 r. potoczyły się w kierunku niezwykle korzystnym dla Polaków. Niewiele jednak brakowało, a rodzimi politycy zaprzepaściliby ten optymistyczny scenariusz.
11.11.2011Polityka 46.2011 (2833) z dnia 08.11.2011; Historia; s. 52Oryginalny tytuł tekstu: „Orły w kurniku” -
Historia
Przygotowania powstańcze
Politycznym wizjom odzyskania niepodległości towarzyszyły różnorodne koncepcje militarne. Najważniejsze wiązały się z osobą Józefa Piłsudskiego.
04.11.2009 -
Archiwum Polityki
Sześciu wspaniałych
Kto, oprócz Romana Dmowskiego i Józefa Piłsudskiego, najbardziej zasłużył się w dziele odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r.?
29.10.2008Wydania specjalne archiwalne Niepodległość 1918 z dnia 29.10.2008; s. 24 -
Archiwum Polityki
Przygotowania powstańcze
Politycznym wizjom odzyskania niepodległości towarzyszyły różnorodne koncepcje militarne. Najważniejsze wiązały się z osobą Józefa Piłsudskiego.
29.10.2008Wydania specjalne archiwalne Niepodległość 1918 z dnia 29.10.2008; s. 31 -
Archiwum Polityki
Konie pociągowe niepodległości
To był efekt zbiorowego wysiłku milionów Polaków. Ale największe zasługi położyli Józef Piłsudski (1867–1935) i Roman Dmowski (1864–1939), dwaj wielcy antagoniści z pokolenia
29.10.2008Wydania specjalne archiwalne Niepodległość 1918 z dnia 29.10.2008; s. 19